بررسي قطعه مادربرد
تخصصی سخت افزارونرم افزار کامپیوتر

بدليل اينكه ساختار مادر بردهاي چند سال قبل با امروزي تفاوتهايي داره بصورت كلي اجزا اون رو توضيح ميدم و سپس به بررسي تفاوتها ميپردازيم .
 

[تصویر: motherboard.jpg]

اگه درب كيس خودتون رو باز كنيد . با قطعه اي مشابه تصوير فوق روبرو ميشين كه در واقع مادر برد و برد اصلي كامپيوتر شما هستش . كه تمام قطعات يا بصورت مستقيم و يا بصورت غير مستقيم ( كابل ) به اين قطعه اصلي متصل هستند .
مادر بردها قطعات پیچیده ای هستندکه ارتباط میان اجزای مختلف کامپیوتر را با یکدیگر فراهم می کنند.قطعات روی مادر برد را می توان به گروههای کلی زیر تقسیم کرد:
1-سوکت یا سوکتهای مربوط به cpu
2-اسلات های توسعه ISA PCI و AGP
3-سوکت های مربوط به حافظه های RAM
4- مادر برد CHIPSET
5-تراشه ROM BIOS به اضافه حافظه CMOS و باتری backup که برای حفظ محتویات این حافظه RAM مورد استفاده قرار می کیرد.
6-کریستال کلاک . پایه های برق دهی به مادر برد
7-پورت های I/O برای ارتباط سریال و موازی شامل پورت های سریال و موازی استاندارد و پورت های PS/2 و USB
8-کنترل کننده های FDC و IDE
9-پایه های خبری و کنترلی
مادر برد ها به سه نوع کلی AT ، XT و ATX تقسیم می شوند که مادر برد های XT برای پردازنده های 8بیتی اولیه مورد استفاده قرار می گرفتند. مادر بردهای AT و ATX برتری های بسیاری نسبت به این مادربرد های قدیمی دارند که از میان آنها می توان به گذرگاه های جدیدتر PCI و AGP اشاره کرد.
بخشهای اصلی یک برد اصلی عبارتند از:
BIOS : Basic Input Output System به صورت یک تراشه ی کوچک روی بورد اصلی قرار دارد که اطلاعات مورد نیاز مادر بورد در آن به وسیله ی یک باطری CMOS نگه داری میشود. ( تصوير بالا ) این تراشه در هنگام روشن شدن کامپیوتر اقدام به تست قطعات کامپیوتر میکند و در صورت سالم بودن قطعات یک بوق کوتاه میزند و اگر ایرادی پیدا کند به نسبت همان نوع ایراد بوق خاصی را به صدا در میاورد ( در واقع پس از زدن كليد پاور صداي بيپي كه ميشنويد مربوط به همين مرحله ميباشد . خود تراشه بلند گو ندارد بلکه سیگنال صوتی لازم را به بلند گو ارسال میکند .)
 

[تصویر: Windows-8-The-end-of-the-BIOS.jpg]
[تصویر: attachment.php?attachmentid=7074&d=1306715769]

نكته : از نوع صداي بوق هم ميتوان به اين موضوع كه كدام قطعه مشكل دارد و يا درست نصب نشده پي برد . مثلا در بعضي مادر بردها صداي بيپ اگر ممتد باشد نشاندهنده عمكرد نادرست سي پي يو هست و بوق هاي مداوم و ممتد ناشي از عملكرد يا نصب نا صحيح رم . براي آشنايي با علايم بوق مادر برد خودتون ميتونيد به دفترچه راهنماي مادر برد مراجعه كنيد .
اين صداي بوق از اسپيكري كه به اين منظور روي مادر برد تعبيه شده و در تصوير بالا نشان داده شده ناشي ميشه . گاهي اوقات پيش مياد كه مادربرد شما اين قطعه رو نداره و واسه همين صدايي هنگام بالا اومدن سيستم حتي همون صداي بيپ كوتاه هم شنيده نميشه .
 

 

اينم يه نوع ديگه :
 

[تصویر: SPKPowerSW_1.JPG]


North & South Bridge CHIP چیپ شمالی و جنوبی به صورت دو تراشه ی مجزا بر روی بورد اصلی نصب شده اند که مهمترین بخش یک مادر بورد هستند و مرغوبیت و امکانات یک مادر بورد را از روی این دو چیپ می سنجند. اگر مادر بوردی در اختیار دارید به راحتی این دو تراشه روی آن قابل رویت هستند. روی تراشه ی شمالی که بزرگتر و مهم تر است معمولآ یک هیت سینک ( خنک کننده ی الومینیومی یا مسی ) وجود دارد (و در موارد جدیدتر یک فن کوچک). وظیفه ی این دو تراشه به صورت مختصر برقرای ارتباط کلیه قطعات ورودی و خروجی و داخلی و خارجی با پردازنده ی مرکزی است .
 

[تصویر: motherboard-bridges.jpg]

پل شمالی North Bridge یک چیپستی است که پردازنده را به رم ، اسلات PCI ، کش سطح دوم (L2 Cache) و اسلات AGP مرتبط میکند.
گفتنی است که چیپ شمالی از طریق FSB با پردازنده مرتبط است ...
در حالت کلی میشه گفت که وظیفه چیپ پل شمالی اینه که نقش یه رابط بین پردازنده و برخی قسمتهای سیستم (علی الخصوص رم) رو داشته باشه .
وظیفه پل شمالی ( NorthBridge ) این است که پردازنده ( CPU ) را به سایر قطعاتی که به سرعت بالایی نیاز دارند متصل می کند مانند RAM و GPU.
چیپ ست Southbridge که در سیستم های اینتل به عنوان I/O Controller Hub (ICH) یا Platform Controller Hub (PCH) نیز شناخته می شود، (در سیستم های AMD، VIA، SiS و سایرین به همان پل جنوبی مشهور است) چیپ ستی است که وظیفه اجرا و ایجاد ارتباط بین امکانات کندتر مادربرد را در معماری رایانه بین پل های شمالی و جنوبی بر عهده دارد. این چیپ ست می تواند در مواردی مهم تر از چیپ ست اصلی یا پل شمالی باشد و امکان اتصال مستقیم به پردازنده را ندارد و در عوض چیپ ست پل شمالی رابط بین این چیپ ست با پردازنده است.
در میان کنترل کننده های ورودی خروجی I/O چیپ پل شمالی می تواند اطلاعات را به طور مستقیم به پردازنده ارسال کند.
از آنجایی که این چیپ ست با واسطه به پردازنده متصل می شود وظیفه انتقال اطلاعات را میان دستگاه های کندتر به عنوان نوعی ریزپردازنده بر عهده دارد. یک چیپ ست پل جنوبی خاص می تواند با چندین نوع چیپ ست اصلی متصل شود و کار کند، اما این دو چیپ ست از لحاظ طراحی باید به گونه ای باشند که برای کارکرد همزمان مشکلی نداشته باشند. همچنین هیچ رابطه منطقی بین کارکرد یک مدل چیپ ست پل جنوبی با انواع خاصی از چیپ ست های اصلی وجود ندارد.
نام پل جنوبی از شمای معماری این چیپ ست در معماری آن زمان معرفی شکاف PCI و نحوه قرارگرفتن چیپ ست نسبت به آن (که چیپ ست اصلی یا پل شمالی در بالای آن و چیپ ست فرعی یا پل جنوبی در پایین آن قرار داشت) در سال ۱۹۹۱ برای این چیپ ست در نظر گرفته شد.
اما این چیپ ست مسوول کنترل کدام بخش های رایانه شماست؟
▪ گذرگاه PCI: بسیاری از قطعاتی که به صورت داخلی (Internal) به مادربرد دستگاه متصل می شوند از طریق این گذرگاه روی آن نصب می شوند. نسخه های متفاوتی از این گذرگاه تا به حال معرفی و به تدریج بر توانایی های انتقالی آن افزوده شده است.
▪ گذرگاه ISA یا LPC Bridge: این گذرگاه مسوولیت کنترل ارتباط وسایل جانبی از قبیل صفحه کلید، ماوس، درگاه موازی (parallel port)، درگاه سریال (serial port)، کنترل کننده فلاپی درایو و... را دارد.
▪ گذرگاه SPI: که کنترل و انتقال اطلاعات برخی نرم افزارهای داخل BIOS را بر عهده دارد.
گذرگاه SM: این گذرگاه برای ایجاد ارتباط میان برخی از قطعات روی مادربرد مانند سنسورهای حرارتی یا فن های خنک کننده در نظر گرفته شده است.
▪ کنترل کننده دسترسی مستقیم به حافظه (DMA Controller): این کنترل کننده به ISA یا LPC اجازه می دهد تا به طور مستقیم بدون نیاز به کمک پردازنده به حافظه دسترسی داشته باشند.
▪ کنترل کننده وقفه (Interrupt controller): این کنترل کننده در مکانیسم پردازشی، کنترل ایجاد وقفه جهت انجام عملیات های مختلف را بر عهده دارد.
▪ کنترل کننده IDE (IDE "SATA or PATA” controller): اجازه اتصال مستقیم درایو های ذخیره سازی را فراهم می کند.
▪ Real time clock: این ساعت، ساعت کنترل کننده سیکل های انجام وظیفه قطعات مختلف و پردازش های سیستم است.
▪ کنترل کننده توان مصرفی (Power Management): این کنترل کننده به کنترل سیستم برای حالت بیکاری موقت (Sleep) یا خاموش شدن (ShutDown) را برای کاهش توان مصرفی برعهده دارد.
این موارد از جمله وظایف اصلی چیپ ست های پل جنوبی در مادربرد بود که البته با توجه به مدل و نوع این چیپ ست ها ممکن است امکانات و وظایف آن ها اضافه یا کم شود.
در مورد نوع معماري سي پي يوهاي Intel و AMD كه دو نوع معروف جهاني هستند و تفاوتهاي معماري اين دو پردازنده ( RISC و CISC ) در صورت اينكه علاقمند به تحليل اين موضوع باشيد بعدا صحبت ميكنم . Blush

بعد از گذراندن مرحله اول بوت این تراشه اقدام به شمارش سلول های حافظه ی رم میکند و بعد از ان شناسایی هارد دیسک و دیگر قطعات متصل به رابط IDE را انجام میدهد.

CPU Socket سی پی یو به صورت مستقیم بر روی مادر بورد نصب میشود و نوع سوکت (محل اتصال و تعداد جای پایه ها) و همچنین نوع و مدل چیپ شمالی و جنوبی است که تعیین میکنند که این مادر بورد چه نوع پردازنده ای را پشتیبانی میکند و چه پردازنده ای به اصطلاح قابل استفاده بر روی این بورد است.
 

[تصویر: _ZIF.JPG]

ZIF Socket
محل نصب CPU مي‌باشد. اين سوكت معمولاً با رنگ سفيد بر روي مادربرد مشخص شده است.
به اين سوكت Zero Insertion Force) Zif Socket) نيز مي‌گويند که داراي شماره‌هاي مخصوص مانند Socket 478 ، Socket775 و ... مي باشد.
CPU ها مدل‌هاي مختلف دارند كه بنا به نوع مدلشان ، بر روي مادربردهايي كه از آن نوع CPU پشتيباني مي كنند نصب مي گردند. همانگونه كه در شكل مشاهده مي كنيد اين سوكت ها داراي حفره هاي بسيار ريزي مي باشند كه پايه هاي CPU درون آنها قرار مي گيرد. البته شركت اينتل سوكت و CPU خاصي را با نام LGA 775 طراحي كرده است كه پايه ندارد و سطح زيري آن صاف است و برخلاف سوكت هاي قبلي ، پايه هايي بر روي سوكت وجود دارد كه باعث اتصال بين CPU و سوكت مي شود. اين كار باعث كمتر صدمه ديدن پايه هاي CPU شده و احتمال كج شدن آن را به صفر رسانده است .
 

[تصویر: lga775_socket.jpg]


Power Supply Connector به محل اتصال فیش پاور کامپیوتر گفته میشود که از منبع تغذیه مستقیم به مادر بورد وصل میشود و برق مورد نیاز مادر بورد و سی پی یو و دیگر اجزا متصل به بورد اصلی را تامین میکند . كه در قسمت منبع تغذيه به اين موضوع پرداخته شده .

I/O
در اینجا منظور از کلیه ورودی و خروجی هایی است که به صورت اسلات روی مادر بورد قرار دارند و یا به صورت پورت در پشت کیس قابل رویت هستند.

از جمله ی اصلی ترین و لاینفک ترین این اسلات ها که نیاز به یک بحث مفصل در آینده دارد اسلات رم است که در مادر بورد های فعلی به صورت 4 بانک 184 پایه ای وجود دارد .
از دیگر اسلتها میتوان شیار AGP و دیگر شیارهای PCI را نام برد.در شیار AGP فقط میتوان کارت گرافیک نصب نمود اما در درون اسلتهای PCI که به رنگ سفید بر روی بورد اصلی مشخص هستند میتواد قطعاتی مانند کارت صدا و کارت مودم و کارت شبکه و انواع کارت های رابط دیگر را نصب نمود.
 

[تصویر: IMG_6795.jpg]
[تصویر: ram_slot_21.jpg]


البته در سیستم های پیشرفته استانداردی جدید تر با نام PCI EXPRESS وجود دارد که مدتها پیش نوید آن داده شده بود .که کارت گرافیک روی آن نصب می شود.
 


نظرات شما عزیزان:

reza
ساعت19:16---25 آذر 1391
با سلام و خسته نباشيد يك سوال داشتم:
لطفا ي برانامه براي برش فيلم و كليپ
وبرنامه اي براي نوشتن برنامه و برنامه نويسي مي خاستم لطفا اگه داريد بديد اگه نداريد كامل با مشخصات معرفي كنيد؟


نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:





نوشته شده در تاريخ چهار شنبه 4 بهمن 1391برچسب:, توسط قاسم ابناوی |